Irakurtzean, ez nintzen aurrenekoan jabetu Judith Butler filosofoaren testua gutaz ere ari zela. "Iraun duten hizkuntzak, nolabait, biziraute mota baten egoitza dira". Bai, euskaldunoi zuzendutako mezua ematen zuen. Pentsalariak hizkera zakarra zuen hizpide, irainek eta isekek eragiten digutena. "Hitzez zauritu gaituztenean, lekua galtzen dugu, non gauden ez jakiteraino". Euskaldunon lurraren izena Euskal Herria izateak laguntzen du, zapaltzaileak inposatzaile deitzen digunean, tokia ez guztiz galtzen. "Irainak, etorkizun arrotza zabaldu ez ezik, orientazioa galarazten digu, noraezean uzten gaitu".
Erasotzaileak sinetsaraziko digu geu gabiltzala Euskal Herrian euskara inposatzen
Areago diote Richard Delgadok eta Mari Matsudak, irainak bat-batean urratzen gaituela, kolpez ematen digula min, hiztunak baduela halako botere bat. "Norbaiti hitz egitean, izaera bat aitortzen diogu. Hitz egiten ez diogunak, ez du aitortzerik mereziko". Hortaz, hitzaren jabeak erabakitzen du nor aitortu, eta nola aitortu. Boterearen mingainak kontatzen du zer den zuzena eta zer okerra, nor zintzoa eta nor gaiztoa, nor neutrala eta nor partziala, zer den egia eta zer gezurra. Gure lurrak Gaztelak konkistatu zituenetik, euskaldunok ez diogu munduari nolakoak garen guk geuk deskribatu, menperatzaileek kontatu diote munduari gu nolakoak garen. Askotan, euskara ezjakinen hizkeratzat jo dute, orain ere iseka egiten digute euskaldunoi azkenaldiko film, serie, telesaio eta liburuetan. Ekoizpen horietan, euskalduna ez da abegi errazeko pertsona prestua. Barregarria izan daiteke, ala gizatxar makurra, hiltzaile amorratua bestela, ez ahaztu Lope de Agirre Araozko oñatiarra zela. Halakoak ziren Hernan Cortesek Moctezumari mespretxatu zizkion vizcaino pizti haiek, halakoxea On Kixoterekin lehiatu zen Sancho de Azpeitia tentela, eite horretakoak serie ugarietan espainolez motz mintzo diren etakide itsutuak, halakoak orobat genozidio bat bistaratzeko Espainiako Vuelta eten zuten terrorista euskotar antisemitak.
Estrategia euskaraziden bortxaz, non gauden ere ahazten bazaigu, erasotzaileak sinetsaraziko digu geu gabiltzala Euskal Herrian euskara inposatzen. Jukutriaz darabil zapaltzaileak zapaldua, zital. Hemen hauetan, ordea, inperioak nor bere hitzekin altxa eta erori direlarik, euskaran errotutako herriak mundua ele berean irudikatzen iraun du. Euskalduna historian irain-zaku izanik, ohitu da zapaltzailearen oinpean bizia hauspotzen, ahaltsuari darion lilura osorik irensteke, asmatu du lekua guztiz ez galtzen, euskaldunaren lekua euskara dela ulertzen.