Hasier Arraizen Euskara eta desleialtasunak artikulua (2019-07-20) gogoeta-eragile gertatu zait, bereziki ama-hizkuntza erdararekin desleial izan den eta izan beharra aldarrikatzen duen batengandik datorrelako.
Ama-hizkuntza euskara dugunok euskararekiko desleial askotxo ezagutu dugu eta ezagutzen dugu. Jakina, graduak daude. Ama-hizkuntza beren adinekoekin bakarrik erabili ohi dutenak, seme-alabekin ez; seme-alabekin bai, baina senar-emazteek elkarrekin ez, eta lagun-taldean ere ez; hitz egiteko bai, idazteko ez... mila aldagai eta arrazoi eta erdi-arrazoi eta aitzakia eta erdi-aitzakia.
Ama-hizkuntza euskararekiko desleialtasunak aipatu orduko Xalbador zenaren Herria eta hizkuntza bertsoak datozkit gogora: «Iragan egun batez, ostatu batean/bi lagun ari ziren ez ba ta ba betean/(...) Bat herria goratzen arrotz baten gisa,/arrotz nahiak berriz herriaren hitza,/gureak ja egin du, gaiten garbi mintza,/lano pean bezala galduak gabiltza,/ez daizke bi nagusi batean zerbitza!». Hizkuntza eta herria elkarri lotzeko oihu minbera bezain ederra da Xalbadorrena. Ederra eta garbia eta minbera, baina pentsatu eta neurtitzetan paratu zen garaian ere atzeraka zetorrena Euskal Herri euskaldunenean —Nafarroa Behereko laborari, artzain eta ofiziale herrixka euskaldunetan—, eta, jakina, Iparraldeko kostaldeko herri erdaldunduetarako urruna, arrotza, hizkuntza-ordezkapena hagitz aitzinatuagoa izaki.
Hasier Arraizen artikulua, aldiz, ordezkapen-zantzu nabarmenetatik ez, baizik eta berreskuratzetik abiatzen da, aspalditxo erdaldundutako Gasteizko hizkuntza-berreskurapenetik, apala nahi baduzue, baina berreskurapena, ama-hizkuntza erdararen alderako desleialtasunetik etorki: «Zenbat jendek uko egin dio gure lurralde txiki honetan bere eremuan nagusi den (ala zen) ama hizkuntzari euskaraz bizi izateko? Milaka eta milaka euskal herritarrek gaztelaniarekiko eta frantsesarekiko «desleial» izatea erabaki(tzen) dute, normalean, beren barnean dauden arrazoi ideologikoak edo politikoak direla medio».
BERRIAn argitaratutako iritzia. Jarraitu irakurtzen.